بازاریابی هدفمند (Target Marketing) چیست؟
زمان تخمینی مطالعه: 16 دقیقه
مفهوم بازاریابی هدفمند
بازاریابی هدفمند (Target marketing) یک روش بازاریابی است که در آن، یک شرکت یا برند به صورت هوشمندانه به سوی مخاطبان خود حرکت میکند و به جای تلاش برای جذب هر کسی، تمرکز خود را بر روی یک گروه از مخاطبان با ویژگیها و نیازهای مشابه معطوف میکند.
بازاریابی هدفمند به شرکتها امکان میدهد تا برای هر گروه مشتریان خود یک استراتژی بازاریابی جداگانه و کاملاً شخصیسازی شده ارائه دهند.
این روش باعث میشود تا شرکتها بتوانند به شیوهای هدفمند، هزینههای بازاریابی خود را کاهش دهند، باعث افزایش درآمدهای خود شوند و به طور کلی بازدهی بیشتری از فعالیتهای بازاریابی خود داشته باشند.
علاوه بر این، بازاریابی هدفمند به شرکتها امکان میدهد تا بهترین تجربه ممکن را برای مخاطبان خود فراهم کنند و در نتیجه افزایش رضایت مشتریان و وفاداری آنها را به دست آورند.
«در بازاریابی، بازار هدف مهمترین مفهوم است.»
پیتر دروکر (Peter Drucker)
بازار هدف چیست؟
بازار هدف (Target market) به گروهی از مخاطبان یا مشتریانی اطلاق میشود که شرکت یا برند خاصی به آنها محصولات یا خدمات خود را ارائه میدهد و سعی میکند با استفاده از استراتژیهای بازاریابی مناسب، این گروه از مشتریان را به خود جذب کند.
یافتن بازار هدف بسیار مهم است زیرا شرکتها نیاز دارند تا بدانند که محصولات و خدمات آنها برای کدام گروه از مشتریان مناسب است و نیازهای چه گروهی را تامین میکند. در این راستا، تحلیل بازار و مشتریان، شناخت خوبی از نیازها، خواستهها، مشکلات و علایق گروههای مختلف مشتریان را فراهم میآورد.
با تعیین بازار هدف، شرکتها میتوانند بهترین استراتژی بازاریابی را انتخاب کرده و از امکانات مختلفی مانند تبلیغات هدفمند، فعالیت در شبکههای اجتماعی، ترویج محصولات و … استفاده کنند تا به گروه هدف خود دسترسی پیدا کرده و آنها را به خود جذب کنند.
چگونه بازار هدف خود را بشناسیم؟
برای شناسایی بازار هدف خود میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید. در ادامه، چند روش برای شناسایی بازار هدف ذکر شده است:
تحلیل دادهها: با بررسی دادههای مرتبط با مشتریان خود، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را شناسایی کنید. این دادهها ممکن است شامل سن، جنسیت، شغل، محل زندگی و سایر ویژگیهای مشتریان باشد. با این داده ها میتوانید بازار هدف خود را شناسایی کرده و استراتژی بازاریابی خود را بهبود بخشید.
پرسشنامه: با انجام پرسشنامه و پرسیدن سوالات مختلف از مشتریان، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را شناسایی کنید. سوالات میتوانند مربوط به ویژگیهای شخصی، نیازها، مشکلات و ترجیحات مشتریان باشند.
بررسی رقبا: با بررسی رقبا و شناسایی مشتریان آنها، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را شناسایی کنید. با مقایسه محصولات و خدمات خود با محصولات و خدمات رقبا، میتوانید مزایا و معایب خود را مشخص کنید.
بازاریابی آزمایشی: با انجام بازاریابی آزمایشی، میتوانید بازار هدف خود را شناسایی کنید. در این روش، محصولات یا خدمات خود را به گروههای مختلفی ارائه داده و عملکرد هر گروه را مورد بررسی قرار میدهید.
تحقیقات بازار: با انجام تحقیقات بازاریابی، میتوانید اطلاعاتی درباره بازار هدف خود از جمله نیازها، علاقهها، تمایلات و الگوهای خرید آنها به دست آورید.
مطالعه جامع بازار: با مطالعه جامع بازار و شناسایی محصولات مشابه و رقبا، میتوانید بازار هدف خود را به دقت بیشتری شناسایی کنید.
شناسایی مشتریان فعلی: با شناسایی و تحلیل رفتار مشتریان فعلی خود، میتوانید بازار هدف خود را بهبود بخشید و استراتژی بازاریابی خود را به گونهای تدوین کنید که به مشتریان فعلی و پتانسیل جذب کننده باشد.
مشاوره با متخصصین: با مشاوره با متخصصین بازاریابی و تبلیغات، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را شناسایی کرده و استراتژی بازاریابی خود را بهبود بخشید.
با استفاده از روشهای فوق، میتوانید با دقت و دانش کافی بازار هدف خود را شناسایی کرده و بهترین استراتژی بازاریابی را برای جذب مشتریان انتخاب کنید.
«برندهای بزرگ، برندهایی هستند که بازار هدف خود را تعیین کردهاند و بر آن تمرکز کردهاند.»
ال ریس (Al Ries)
روشهای بخشبندی بازار برای تعیین بازار هدف
برای تعیین بازار هدف، شرکتها از روشهای مختلفی برای بخشبندی بازار استفاده میکنند. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میکنم:
بخشبندی دموگرافیک: در این روش، با توجه به ویژگیهای دموگرافیکی مشتریان، مانند سن، جنسیت، تحصیلات، درآمد و … بازار را برای هدف قرار میدهیم.
بخشبندی جغرافیایی: در این روش، با توجه به مکان محل زندگی مشتریان، بازار را برای هدف قرار میدهیم. این روش برای شرکتهایی که فعالیتهایشان به صورت منطقهای است، بسیار مناسب است.
بخشبندی بر اساس رفتار مشتری: در این روش، با توجه به رفتار مشتریان نسبت به محصول یا خدمات، بازار را برای هدف قرار میدهیم. این روش معمولاً برای شرکتهایی که فعالیتهایشان در بخش خدمات مشتریان است، مفید است.
بخشبندی بر اساس رویکرد و نگرش مشتری: در این روش، با توجه به رویکرد و نگرش مشتریان نسبت به محصول یا خدمات، بازار را برای هدف قرار میدهیم. به عنوان مثال، برای محصولات و خدماتی که به سلامتی افراد مرتبط هستند، میتوان به دو گروه مشتریان خودآگاه و غیرآگاه تقسیم بندی کرد.
بخشبندی بر اساس فرهنگ و ارزشها: در این روش، با توجه به فرهنگ و ارزشهای مشتریان، بازار را برای هدف قرار میدهیم. این روش معمولاً برای شرکتهایی که فعالیتهای مرتبط با فرهنگ و ارزشهای مشتریان هستند، مفید است.
به عنوان مثال، میتوان با توجه به ارزشهای محیطی و حفاظت از طبیعت، مشتریان را به دو گروه آگاه و غیرآگاه تقسیم بندی کرد.
بخشبندی بر اساس شیوه خرید: در این روش، با توجه به شیوه خرید مشتریان، بازار را برای هدف قرار میدهیم. میتوان به دو گروه مشتریان حضوری و آنلاین تقسیم بندی کرد.
بخشبندی بر اساس محصولات مرتبط: در این روش، با توجه به محصولات مرتبط با یکدیگر، بازار را برای هدف قرار میدهیم. مثلاً، برای شرکتهایی که دارای محصولات مرتبط با ورزش هستند، میتوان مشتریان را بر اساس نوع ورزش، مثل فوتبال، بسکتبال و والیبال، تقسیم بندی کرد.
بخشبندی بر اساس محصول: در این روش، با توجه به ویژگیهای محصولات، بازار به بخشهای متفاوت تقسیم میشود. این روش برای شرکتهایی که محصولات متنوعی دارند، مناسب است.
بخشبندی بر اساس منطقه جغرافیایی: در این روش، با توجه به ویژگیهای محل سکونت، بازار به بخشهای متفاوت تقسیم میشود. این روش برای شرکتهایی که محصولات یا خدمات آنها برای مناطق خاصی مناسب است، مناسب است.
بخشبندی بر اساس نوع مشتری: در این روش، با توجه به نوع مشتریان، بازار به بخشهای متفاوت تقسیم میشود. این روش برای شرکتهایی که بازاریابی به مشتریان بزرگتر یا کوچکتر خود علاقهمند هستند، مناسب است.
بخشبندی بر اساس رفتار مشتری: در این روش، با توجه به رفتارهای مشتریان، بازار به بخشهای متفاوت تقسیم میشود. این روش برای شرکتهایی که میخواهند با بررسی عادات و رفتار مشتریان، به دنبال بهبود استراتژی بازاریابی خود باشند، مناسب است.
بخشبندی بر اساس رقابت: در این روش، با توجه به موقعیت رقابتی شرکت در بازار، بازار به بخشهای متفاوت تقسیم میشود. این روش برای شرکتهایی که با رقابت قوی روبرو هستند، مناسب است.
این روشها فقط برخی از روشهای بخشبندی بازار هستند و شرکتها ممکن است با توجه به نوع فعالیت خود و ویژگیهای مشتریان، از روشهای دیگری برای بخشبندی بازار استفاده کنند.
«بازاریابی هدفمند، یعنی شناخت بازار هدف و سپس طراحی و اجرای برنامههای بازاریابی برای جذب و نگهداشت مشتریان در این بازار.»
فیلیپ کوتلر (Philip Kotler)
چگونه بازاریابی هدفمند را انجام دهیم؟
برای انجام بازاریابی هدفمند، باید ابتدا با توجه به روشهای مختلف بخشبندی بازار، بازار هدف خود را شناسایی کنید. سپس میتوانید از روشهای مختلف بازاریابی هدفمند استفاده کنید. در ادامه چند روش بازاریابی هدفمند را شرح میدهیم:
استفاده از رسانههای اجتماعی: با استفاده از شبکههای اجتماعی مختلف مانند فیسبوک، اینستاگرام و توییتر، میتوان به راحتی بازار هدف خود را تعیین کرده و به آنها پیامهای مناسب ارسال کرد.
تبلیغات هدفمند: با استفاده از تبلیغات هدفمند در پلتفرمهای تبلیغاتی مختلف، میتوان به راحتی به بازار هدف خود دسترسی پیدا کرد. در این روش، میتوانید برای تبلیغات خود، شهر، سن، جنسیت و سلیقه مشتریان مورد نظر خود را تعیین کنید.
بازاریابی محتوا: با ارائه محتوای مفید و جذاب برای بازار هدف خود، میتوانید رابطهی خود با مشتریان را تقویت کنید و باعث افزایش فروش خود شوید.
استفاده از ایمیل مارکتینگ: با استفاده از ایمیل مارکتینگ، میتوانید به راحتی با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید و از آنها برای فروش محصولات خود استفاده کنید.
استفاده از کارشناسان بازاریابی: استفاده از کارشناسان بازاریابی میتواند به شما در تعیین بازار هدف و استراتژی بازاریابی مناسب کمک کند.
تحقیقات بازاریابی: با انجام تحقیقات بازاریابی، میتوانید اطلاعات کاملتری درباره بازار هدف خود به دست آورید و با استفاده از این اطلاعات، استراتژی بازاریابی هدفمندی برای فروش محصولات خود تدوین کنید.
استفاده از تکنولوژی هدفمند: با استفاده از تکنولوژیهای هدفمند مانند هوش مصنوعی و تحلیل دادهها، میتوانید به دقت بیشتری در تعیین بازار هدف خود دست یابید و استراتژی بازاریابی خود را بهبود بخشید.
شناسایی نقاط ضعف رقبا: با بررسی نقاط ضعف رقبای خود، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را شناسایی کنید و استراتژی بازاریابی مناسبی را برای جذب مشتریان خود تدوین کنید.
ارائه محصولات خاص: با ارائه محصولات و خدمات خاص و منحصر به فرد، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را شناسایی کنید و به آنها پیشنهاد دهید.
توجه به تغییرات بازار: با توجه به تغییرات بازار، میتوانید به راحتی بازار هدف خود را تغییر دهید و استراتژی بازاریابی خود را بهبود بخشید.
به طور کلی، برای انجام بازاریابی هدفمند، باید با دقت و دانش کافی بازار هدف خود را شناسایی کرده و استراتژی بازاریابی مناسبی برای جذب مشتریان و افزایش فروش خود تدوین کنید.
«بازاریابی هدفمند، به معنی این است که باید مخاطبان مورد نظر خود را تعیین کرده و سپس برای آنها محصول یا خدمات خود را ارائه کنید.»
سث گودین (Seth Godin)
KPI های مهم برای بازاریابی هدفمند
KPIها (Key Performance Indicators) معیارهای کلیدی عملکرد هستند که برای اندازهگیری و بررسی موفقیت راههای بازاریابی هدفمند به کار میروند. در زیر برخی از مهمترین KPIهای بازاریابی هدفمند را معرفی میکنم:
نرخ تبدیل (Conversion rate): این KPI مربوط به نسبت تعداد بازدیدکنندگان وبسایت یا صفحه به تعداد افرادی است که به مشتریان تبدیل شدند. در واقع، این معیار نشان میدهد که چه تعداد بازدیدکننده توانستهاند اهداف شما را دنبال کنند و در نتیجه برای شما سودآور باشند.
هزینه به درآمد (Cost per Acquisition): این KPI نشان میدهد که برای هر مشتری جدید، چه هزینههایی باید صرف شود. این معیار میتواند به شما کمک کند تا مشخص کنید که چقدر برای جذب مشتری جدید باید هزینه کنید تا در نهایت به سود برسید.
میزان بازگشت مشتری (Customer retention rate): این KPI مربوط به میزان بازگشت مشتریان به شما در یک بازه زمانی مشخص است. این معیار نشان میدهد که چقدر از مشتریان شما تمایل دارند با شما همکاری کنند و بازگشت داشته باشند.
درصد مشتریان جدید (New customer percentage): این KPI نشان میدهد که چه درصد از مشتریان شما جدید هستند. این معیار میتواند به شما کمک کند تا بفهمید که آیا استراتژی بازاریابی هدفمند شما به جذب مشتریان جدید کمک کرده است یا خیر.
درصد بازدیدکنندگان بازگشتی (Returning visitor percentage): این KPI مربوط به میزان بازگشت بازدیدکنندگان است.
نمونه هایی از بازاریابی هدفمند
برخی نمونههایی از استفاده از بازاریابی هدفمند عبارتند از:
استفاده از تبلیغات هدفمند: برای رسیدن به بازار هدف، تبلیغات را بر اساس جنبههایی مانند سن، جنسیت، محل سکونت و سلیقه های مختلف بخشبندی میکنند.
تخصیص منابع به شیوه هدفمند: در بازاریابی هدفمند، منابع شرکت به شیوهای تخصیص داده میشوند که بیشترین بازدهی را برای بازار هدف به دست آورند.
ساخت محصولات برای بازار هدف: شرکتهایی که بازار هدفشان را بشناسند، میتوانند محصولاتی با ویژگیها و خصوصیاتی که بهترین پاسخ را به نیازهای بازار هدف میدهند، ایجاد کنند.
استفاده از رسانههای اجتماعی: با توجه به دادههای موجود در رسانههای اجتماعی، میتوان به دنبال تعیین بازار هدف بود.
تنظیم قیمت برای بازار هدف: با توجه به شناخت بازار هدف، شرکتها میتوانند قیمتهایی را تنظیم کنند که در بازار هدف پذیرفته شوند.
تولید محتوای هدفمند: با ایجاد محتوایی هدفمند که بر اساس نیازهای بازار هدف طراحی شده است، شرکت میتواند بازار هدف خود را جذب کند.
مزایای بازاریابی هدفمند
بازاریابی هدفمند بسیاری از مزایا و مزیتهای مختلفی دارد، از جمله:
بهبود ارتباط با مشتریان: شناخت بازار هدف، به شرکتها کمک میکند تا به شیوهای بهتر و بیشتری با مشتریان خود ارتباط برقرار کنند.
کاهش هزینهها: شناخت بازار هدف به شرکتها کمک میکند تا منابع خود را به شیوهای تخصیص دهند که بیشترین بازدهی را به دست آورند و در نتیجه هزینهها کاهش پیدا میکند.
افزایش فروش: برنامهریزی بازاریابی هدفمند، به شرکتها کمک میکند تا تمرکز خود را بر روی بازار هدف بگذارند و به طور مستقیم به فروش و درآمد آنها کمک کند.
ارتقای شناخت برند: استفاده از بازاریابی هدفمند به شرکتها کمک میکند تا شناخت برند خود را در بازار هدف ارتقا دهند و در نتیجه برند آنها قویتر شود.
افزایش وفاداری مشتریان: شناخت بازار هدف و ارائه خدمات و محصولات به شیوهای هدفمند به شرکتها کمک میکند تا وفاداری مشتریان خود را افزایش دهند.
افزایش راندمان شرکت: بازاریابی هدفمند به شرکتها کمک میکند تا برای رسیدن به هدف خود، منابع خود را به شیوهای موثرتر و کارآمدتر استفاده کنند. در نتیجه، راندمان شرکتها افزایش پیدا میکند.
تفاوت بازاریابی هدفمند و بازاریابی درونگرا
بازاریابی هدفمند (Target marketing) و بازاریابی درونگرا (Inbound marketing) دو رویکرد متفاوت در بازاریابی هستند:
بازاریابی هدفمند (Target marketing): در این رویکرد، با شناسایی و تحلیل بازار و مشتریان، یک بازار هدف خاص برای محصول یا خدمت شما شناسایی میشود و در نتیجه تمام تلاش ها و استراتژی های بازاریابی به سوی آن بازار هدف انجام میشود. این رویکرد باعث میشود که هدفگذاری بهتری از تبلیغات و بازاریابی انجام شود و در نتیجه باعث بهبود راندمان بازاریابی و کاهش هزینههای بازاریابی میشود.
بازاریابی درونگرا (Inbound marketing): در این رویکرد، با استفاده از محتوا و تکنیکهایی مانند محتوای آموزشی، محتوای جذاب و مفید و استفاده از تکنیکهای سئو و بهینهسازی محتوا، تلاش میشود تا مشتریان به صورت خودجوش و به دلیل جذابیت محتوا و ارزشی که ارائه میشود، به سمت محصول یا خدمت شما راه پیدا کنند. در این رویکرد، تمرکز بر روی جذب و ارتباط برقرار کردن با مشتریان و ایجاد ارزش برای آنها قرار دارد.
بازاریابی هدفمند و بازاریابی درونگرا دو رویکرد متفاوت هستند اما میتوانند به صورت ترکیبی در کنار یکدیگر استفاده شوند تا بهترین نتیجه را در بازاریابی حاصل کنند.
معرفی کتاب های مفید در مورد بازاریابی هدفمند
در زمینه بازاریابی هدفمند، چندین کتاب مفید و با ارزش وجود دارد که می توانند به شما کمک کنند تا مفاهیم، روش ها و استراتژی های بازاریابی هدفمند را بهتر درک کنید. در زیر چند نمونه از کتاب های مفید در این زمینه آورده شده است:
۱. بازاریابی هدفمند: چگونه با تمرکز بر بازار هدف خود موفقیت بیشتری کسب کنید؟ اثر جان جانستون (John Johnston) و مارکت فورد (Mark Ford)
۲. بازاریابی هدفمند: بهبود درک و نگرش مشتریان از برند شما، اثر جیمز هندرسون (James Henderson)
۳. چگونه بازار هدف خود را پیدا کنیم؟ اثر جان اسوان (John Jantsch)
۴. بازاریابی هدفمند برای کسب و کار: چگونه به یک نمایشگر بازار هدف تبدیل شوید؟ اثر ایوان دیویس (Evan Davis)
۵. بازاریابی هدفمند: چرا این موضوع برای هر کسب و کاری ضروری است؟ اثر جفری کور (Jeffrey Korhan)
این کتاب ها تنها نمونه ای از کتاب های موجود در زمینه بازاریابی هدفمند هستند و برای شروع می توانند بسیار مفید باشند.
پیشنهاد مطالعه:
- انواع استراتژی های بازاریابی
- بازاریابی محصول (Product Marketing) چیست؟
- استراتژی فروش یا (Sales strategy) چیست؟
- تحقیقات بازار چیست؟مراحل دقیق تحقیقات بازار + مثال
- تفاوت ریتارگتینگ و ریمارکتینگ؟
سخن پایانی
بازاریابی هدفمند یا Target Marketing به معنای شناسایی و انتخاب بازار هدف خاص برای محصول یا خدمت شما است.
با استفاده از این روش، شما می توانید بازار هدف خود را بهبود بخشید، هزینه های بازاریابی خود را بهینه کنید، بهبود در کسب و کار خود داشته باشید و به شما کمک می کند تا راه های بهتری برای رسیدن به مشتریان موثرتر پیدا کنید.
برای شناسایی بازار هدف، می توانید با تحلیل ویژگی های مشتریان شما، شناسایی نقاط قوت و ضعف رقبا، انجام تحقیقات بازاریابی و استفاده از روش های بخش بندی بازار اقدام کنید.
مزایای بازاریابی هدفمند شامل بهبود در تحلیل بازار، کاهش هزینه های بازاریابی، افزایش سودآوری، افزایش ارزش برند و بهبود ارتباط با مشتریان است.
در نتیجه، بازاریابی هدفمند به یکی از روش های مهم برای موفقیت در بازاریابی تبدیل شده است.
سوالات متداول
پاسخ: بازاریابی هدفمند به معنای شناسایی و انتخاب بازار هدف خاص برای محصول یا خدمت شما است. این روش، به شما امکان می دهد تا راه های بهتری را برای رسیدن به مشتریان موثرتر پیدا کنید، هزینه های بازاریابی خود را بهینه کنید و بهبود در کسب و کار خود داشته باشید.
پاسخ: شناسایی بازار هدف می تواند با تحلیل ویژگی های مشتریان شما، شناسایی نقاط قوت و ضعف رقبا، انجام تحقیقات بازاریابی و استفاده از روش های بخش بندی بازار انجام شود.
پاسخ: مزایای بازاریابی هدفمند شامل بهبود در تحلیل بازار، کاهش هزینه های بازاریابی، افزایش سودآوری، افزایش ارزش برند و بهبود ارتباط با مشتریان است.
اشکان ارکانی
درباره اشکان ارکانی
حرفه خود را با برنامه نویسی آغاز کردم و رفته رفته وارد حوزه سئو و دیجیتال مارکتینگ شدم و در مسیر تحلیل کسب و کارهای مختلف از منظر بازاریابی دیجیتال قدم گذاشتم. این وبلاگ را با علاقه فراوان و برای کمک به رشد کسبوکارها در فضای دیجیتال راه اندازی کردم. در این وبلاگ تجربیات و تحقیقات خود را در سئو و دیجیتال مارکتینگ به اشتراک می گذارم.
نوشته های بیشتر از اشکان ارکانی
دیدگاهتان را بنویسید